Monday, November 12, 2012

Ang mga impormasyong nasa blog na ito ay inaasahan kong nakatutulong para sa lalo pang pag-unawa sa asignaturang Filipino gayundin matutuhan nating bigyang-pansin at yakapin ang ating Pambansang Wika.

Huwag sana tayong maging mangmang sa ating sariling wika.

Kung may ibig po kayong talakayin ko kaugnay ng asignaturang Filipino ay ipagbigay-alam lang po at pagsisikapan ko po itong sagutin sa abot ng aking makakaya at kaalaman.

Gayundin ang pagbabahagi ng iba pang kaalaman tungkol sa iba't ibang wikang umiiral sa Pilipinas ay malugod kong tinatanggap nang sa gayon maabot din natin, malaman din natin ang yaman at kariktan ng mga wikang ito.

Muli ang aking pasasalamat sa lahat ng bumibista sa blog na ito.

Gabay sa Ortograpiya (pagpapatuloy)

Mabuhay ang Wikang Filipino!

Ituloy natin ang paglalahad ng mga bagong Gabay sa Ortograpiyang Filipino.

Sinusunod din ang tuntunin sa mga salitang-ugat na may pangngalang kabilaan (unlapi at hulapi)

Halimbawa: pagsunod-sunurin                    pagdugtong-dugtungin

4.3 Kung ang unang pantig ng salitang hiram ay may kambal  katinig o klaster, inuulit ang unang katinig at patinig

Halimbawa: prito - magpi-prito                plano -  paplanuhin

Sa mga salitang hiram naman na karaniwa'y sa Ingles, ang inuulit ay ang tunog ng unang KP (katinig-patinig) ng orihinal na ispeling.

Halimbawa: brown out - magba-brown out      photocopy - magpo-photocopy

4.4 Kung ang salitang hiram ay may digrapo o kambal katinig na may iisang tunog, inuulit ang digrapo at ang unang patinig o tunog sa Filipino ng unang pantig.

Halimbawa: tsokolate - magtso-tsokolate        shopping - magsha-shopping

Saturday, June 23, 2012

Mga Uri ng Tayutay

Ginagamit ang mga tayutay o figure of speech sa wikang Ingles upang  mapaganda at magawang mabisa, masining, at kawili-wili ang paglalarawan. May ilang mga tayutay na karaniwan nating naririnig sa ating magulang o kaya'y sa nakatatanda. Bagamat matalinghaga, patunay ito na napakayaman ng ating wika.

  • Pagtutulad - Paghahambing na ginagamitan ng mga salitang tulad ng, gaya ng, parang
  • Pagwawangis - Paghahambing na tiyakan o tuwiran.
  • Personipikasyon - Pagbibigay-buhay sa mga bagay na tila isang tao
  • Pagmamalabis - Nagpapahayag ng sukdulan ng isang pangyayari
  • Pagtawag - Pakikipag-usap na tila kaharap.

Gamit ng May at Mayroon

Maliban sa ng at nang, marami pa rin ang nalilito sa kung kailan ba talaga dapat gamitin ang may at mayroon.

Hindi tulad ng NG at NANG na hindi halos makikita ang pagkakaiba at sinasabi ngang maaari nang pagpalitin, ang MAY at MAYROON ay may tanging gamit na kapag napagpalit ay makaaapekto sa paraan ng pakikipagtalastasan.

Gamit ng May
  • Ginagamit ang may kapag sinusundan ng pangngalan, pang-uri, pandiwa, pang-abay, at panghalip sa anyong paari
          Halimbawa: May batang pumasok sa silid.
                             Ang blusa ay may magandang kulay.
                             Nang dumating ako ay may bumati sa aking kaibigan.
                             May mahusay magtalumpati sa klaseng iyan.
                             May kanya-kanyang silid ang magkakapatid.
  • Ginagamit din ito kapag sinusundan ng mga at sa na ginagamit upang maglarawan.
          Halimbawa: May mga nagkalat ng papel sa ilalim ng mesa.
                             Kakaiba talaga si Kulas, may-sa palos ang taong iyon!

Gamit ng Mayroon
  • Ginagamit ang mayroon kung sinusundan ito ng panghalip na nasa anyong palagyo
          Halimbawa: Mayroon akong bagong sapatos.

  • Ginagamit ang mayroon bilang pansagot sa tanong.
          Halimbawa: May pasok ba ngayon? Mayroon.

Thursday, February 23, 2012

Gabay sa Ortograpiya

Bilang mga Pilipino, nararapat na maging malay tayo hinggil sa ating wikang pambansa. Hindi tayo dapat na maging dayuhan sa atin mismong wika. Marapat lamang na higit kaninuman tayo ang nakababatid sa mga alituntunin sa wastong pagbigkas at pagbabaybay ng ating mga salita. Ito ay mangyayari lamang kung nababatid natin ang mga tuntuning mula sa Gabay sa Ortograpiya. Ang ortograpiya sa payak na salita ay ang pagbigkas at pagsulat natin sa ating mga salita.

Noong 2009 nagpalabas ang Komisyon sa Wikang Filipino ng aklat hinggil sa gabay sa ortograpiya. Sa pagpasok ng 2011 ay nagkaroon ng ilang mga paglilinaw sa mga tuntuning inilahad ng Komisyon. Narito ang ilan sa mga bagong tuntunin na dapat na malaman mo...

b.5 Sa pag-uulit ng salitang-ugat na nagtatapos sa patinig na O hindi ito pinapalitan ng letrang U.

      Halimbawa: ano-ano          sino-sino          solong-solo          tulong-tulong    halo-halo (magkakasama      
                                                                                                                               ang iba't ibang bagay)

May mga salitang nabubuo sa pag-uulit ng salitang-ugat na hindi ginagamitan ng gitling. Ang gitling ay nagpapahiwatig na hindi na taglay ng salitang-ugat ang kahulugan nito, sa halip, nagkakaroon na ng bagong kahulugan ang nabuong salita tulad ng:

                   haluhalo (pagkain)             salusalo (piging)

b.6 Sa mga salitang may O sa huling pantig inuulit man o inuunlapian, nananatili ang letrang O. Ginagamitan ng gitling sa pagitan ng mga salitang-ugat.

      Halimbawa: Bukod-bukod           magsunod-sunod        magkagulo-gulo

Maraming Salamat

Sa lahat po ng mga bumibisita at natutulungan ng mga impormasyong lumalabas sa blog na ito muli po ang aking pasasalamat sa inyo. Paumanhin sa mga antalang sagot sa ilang mga katanungan at madalang nang pagpo-post, naging abala lamang ako nitong mga nakaraang araw.

Muli maraming salamat sa inyong pagbisita.

Wednesday, December 7, 2011

Bahagi ng Aklat


Pabalat – ito ang takip ng aklat. Karaniwan itong may matingkad na larawan upang makatawag pansin sa mambabasa.

Pahina ng Pamagat – nakasaad dito ang pamagat ng aklat at pangalan ng may-akda nito.

Pahina ng Karapatang-ari – makikita sa bahaging ito kung sino ang nagpalimbag ng aklat at kung kailan ito ipinalimbag.

Paunang Salita – nakasaad dito ang dahilan kung bakit isinulat ng may-akda ang aklat kasama ang paliwanag sa paggamit nito.

Talaan ng Nilalaman – makikita rito ang pahina ng bawat paksang tinatalakay sa aklat.

Katawan ng Aklat – makikita rito ang mga paksa at araling nilalaman ng aklat.

Glosari – nakatala rito ang mga kahulugan ng mahihirap na mga salitang ginamit sa aklat.

Bibliograpi – nakatala rito ang pangalan ng manunulat at aklat na pinagkunan ng may-akda ng ilang mahahalagang impormasyon.

Indeks – nakasulat dito ang pangalan, mga paksa na nakaayos nang paalpabeto, at ang pahina kung saan ito matatagpuan sa aklat.